Wat als letters gaan dansen
Als applicatie specialist verzorg ik regelmatig trainingen en opleidingen. Het gebeurt dan vaak genoeg dat ik op een bepaald moment door krijg dat een deelnemer in de cursus matig of met veel moeite teksten kan lezen. Niet eens omdat deze persoon ongeletterd is, maar vooral – en dat gebeurt vaker dan we denken – omdat deze vakman dyslexie heeft.
Als applicatie specialist verzorg ik regelmatig trainingen en opleidingen. Het gebeurt dan vaak genoeg dat ik op een bepaald moment door krijg dat een deelnemer in de cursus matig of met veel moeite teksten kan lezen. Niet eens omdat deze persoon ongeletterd is, maar vooral – en dat gebeurt vaker dan we denken – omdat deze vakman dyslexie heeft.
Als je zelf redelijk makkelijk kunt lezen en schrijven, is het misschien moeilijk voor te stellen tegen welke problemen iemand met dyslexie of laaggeletterdheid aanloopt. Ik heb als trainer wel eens met teksten geoefend waarbij de letters half over elkaar staan. Zo kon ik ervaren hoe mensen met dyslexie een tekst zien. Ook heb ik met een toetsenbord gewerkt waar bepaalde letters op de toetsen afwijkend zijn. Op zo’n moment merk je, wanneer lezen en schrijven niet automatisch verlopen, hoeveel lastiger het is om te leren en te communiceren.
Voor mij, en ook binnen ons bedrijf, is dat een extra reden om goed te kijken hoe wij communiceren. Als het niet nodig is om veel tekst te gebruiken, dan doe ik dat ook niet! Zeker in technische documentatie werken tekeningen, symbolen, kleuren en afbeeldingen in veel gevallen net zo sterk, en misschien wel veel beter.
Het is sowieso een gegeven dat veel techneuten, zodra zij een product uitpakken, als eerste het bijgeleverde boekje of de handleiding aan de kant gooien. Iemand met technisch inzicht zal in veel gevallen eerst het product bekijken, betasten en liefst ook uitproberen, voordat hij een handleiding gaat lezen.
Vandaar dat ik erg goed let op de manier waarop wij lesmateriaal of handleidingen maken en samenstellen. Als ik met afbeeldingen en tekeningen één paragraaf tekst kan vermijden, dan doe ik dat. Ik vraag ook altijd aan mensen, als ik met een training begin, wie er moeite heeft met lezen. En als achteraf blijkt dat we met een instructievideo een terugkerend misverstand kunnen voorkomen, dan maken we die, gewoon omdat we het dan beter kunnen uitleggen. Inmiddels staan er al vele instructievideo’s en video-guides op ons Youtube-kanaal.
Tegelijk weet ik dat het voor mensen die moeite hebben met lezen, het niet fijn of gemakkelijk is om dit toe te geven. Daarom blijf ik expliciet rekening houden met mensen die een pagina met letters als een dansende brei zien. Ik roep onze hele sector op om in apps, handleidingen, instructies of lesmateriaal goed te kijken waar en met welke middelen we teksten kunnen vermijden. Iemand met dyslexie heeft een kwaliteit ontwikkeld om informatie goed te kunnen onthouden. Dat is goed om te weten, want hou je daar rekening mee, dan blijf je als fabrikant eerste keus. Bovendien is rekening houden met dergelijke beperkingen ook onontbeerlijk om in de komende jaren zoveel mogelijk vakmensen binnen boord te krijgen en te houden.
Arnold Bakker
Applicatiespecialist Resideo
Dit blog is eerder gepubliceerd op installatie.nl